از هفت سین تا هفت شین و هفت چین؛ سفرههایی که در نوروز پهن میشود
تاریخ انتشار: ۵ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۳۹۲۰۹۸
بوی بهار که در هوا میپیچد حال و هوای عید و هفت سین و نویی که به مشام میرسد.
بوی دید و بازدیدهای عید و چیدن سفره هفت سین و شیرینیهای عید، صحبت از چیدن سفره هفت سین شد که یکی از آدابورسوم مخصوص ایرانیان محسوب میشو و معمولا در میان خانوادهها از اهمیت خاصی برخوردار است.
نوروز خود سنتی باستانی است که شاید تاریخچه آن به ۳ هزار سال پیش برد، جشنی که پارسیزبانان جهان هرساله در اولین روز بهار مقارن با بیستویکم مارس را در سرور و شادی رها میکند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اما برسیم به سفره هفت سین و ویژگیهای آن هفت سینی که در این سفره خودنمایی میکنند.
ویژگیهای هفت سینهفت عنصر نمادین در سفره هفت سین عید وجود دارد، بعبارتی هفت عنصر که نام آنها با حرف سین آغاز شده و شامل سبزه، سنجد، سیر، سمنو، سیب، سرکه و سماق میشود.
براین اساس هر عنصری که سین داشته باشد را نمیتوان به سفره راه و داد و عناصر اصلی هفت سین باید دارای ویژگیهای زیر میبودند:
دارای نام پارسی باشند با حرف سین آغاز شوند از اسامی مرکب نباشند مثل سیبزمینی یا سبزیپلو قابلخوردن باشند ریشه گیاهی داشته باشندبا توجه به این موضوع سکه و سنبل که نه قابلخوردن و نه واژهای پارسی هستند را نمیتوان جزو هفت سین بهشمار آورد؛ با اینحال، بسیاری از ما از این دو برای تکمیل سفره هفتسین خود استفاده میکنیم.
تاریخچه هفت سینبسیاری چیدن سفره هفت سین را رسمی کهن میدانند و برخی دیگر قدمت آن را تنها به دوران قاجار نسبت میدهند. اما طبق دانشنامهی ایرانیکا تاریخچه این رسم نامشخص است و تاجیکها، افغانها و ارامنه که در میراث فرهنگ پارسی با ایرانیان سهیم هستند، سفرهی هفت سین را آماده نمیکنند.
از سوی دیگر نیز این آیین حتی در میان کردها و زرتشتیان که بیشتر آیینهای باستانی ایرانی را حفظ کردهاند و عناصر هفتگانه، نقش مهمی در سنتهای آنان بازی میکند، مرسوم نیست، اما امروزه زرتشتیان شهرنشین نیز این رسم نوین را تحت تاثیر معاشرت با سایر ایرانیان بهجا میآورند.
اما برخی دیگر نیز ریشه این آیین را بدلیل دوبیتی منتسب به کیانیان ارتباط میدهند که هفت سین در واقع هفت شین بوده است:
روز نوروز در زمان کیان/ مینهادند مردم ایران/ شهد و شیر و شراب و شکر ناب/ شمع و شمشاد و شایه اندر خوان
گروهی نیز معتقدند که سفره هفت چین در زمان هخامنشیان، بهجای سفره هفت سین متداول بوده است و با توجه به این موضوع ایرانیان هفت نوع غذا را روی ظروف چینی خوش نقشونگار قرار داده و سفره نوروز را زینت میبخشیدند که باز هم در این مورد اسنادی در تاریخ کشور چین و ارتباط با هخامنشیان آورده نشده است.
اما باز هم تضاد، زیرا برخی دیگر بر این باور هستند که هفت چین یعنی هفت چیدنی و ایرانیان باستان هفت میوه خشک وتر را که از درخت چیده بودند، بر سر سفره میگذاشتند، که نکته قابل توجه درباره این موضوع این است که، این رسم نوروزی در حال حاضر در افغانستان و تاجیکستان نیز رایج است و به آن هفت میوه میگویند.
اما هفت میم هم یکی دیگر از اعتقادات مطرح شده است، هفتمیم شامل میگو، مَویز، ماست، میوه، مسقطی، مربا و مرغ که مردم بوشهر آن را در کنار هفتسین پهن میکنند و به استقبال نوروز میروند.
اما توجه داشته باشید که تمامی این دیدگاهها بهعلت نداشتن اسناد تاریخی کافی و مستند، از سوی پژوهشگران رد شدهاند.
اما در این میان تنها هاینریش بورگش آلمانی است که در سال ۱۸۶۰، مقارن با حکومت ناصرالدینشاه، به ایران سفر کرد و تا حدودی بهتفصیل از رسوم نوروز سخن گفته است.
وی در خاطرات خود اینطور نوشته است که، ایرانیان هفت گل را که با حرف سین آغاز شده باشد، در باغچههای خود میکارند.
بیشتر بخوانید: یکم فروردین چه روزی است؟ خاصیتهای شگفت انگیز آب سبزه گندم چه نکاتی را باید در خرید ماهی قرمز رعایت کنیم؟ از فلسفه وجودی «سینهای نوروزی» چه میدانید؟انتهای پیام/
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: هفت سین سفره هفت سین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۹۲۰۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مظلومتر از تئاتر، موسیقی اصیل ایرانی است/تخصیص یارانه دولتی برای سفره فرهنگی مردم
به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، کنسرت «اشعار نو از نغمههای کهن» در نوزدهمین شب موسیقی فرهنگسرای ارسباران در شبهای پنج شنبه و جمعه، ۶ و ۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ برگزار شد. در این کنسرت که به سرپرستی محمدرضا برزین و خوانندگی صادق شیخ زاده اجرا شد، تصنیفها و قطعات پیش در آمد اصفهان، شاه ختایی، پنبه جاری، المنت و لله، کهربا، نخجیر، ریشه در خاک، حریم یار، کردی و آفتابکاران با آهنگسازی علی اصغر بهاری، محمد رضا برزین، صادق شیخ زاده و قطعاتی با ملودیهای قدیمی و محلی بر اساس اشعاری ازهوشنگ ابتهاج، فریدون مشیری، فاضل نظری، علی حاتمی، حامد عسگری و اشعار محلی اجرا شد.
صادق شیخ زاده خواننده درباره این کنسرت گفتوگویی با خبرگزاری آنا انجام داده که مشروح آن را میخوانید:
لطفا درباره جزییات این کنسرت برایمان توضیح بدهید .
کنسرت نغمههای کهن یا اشعاری نو از نغمههای کهن یک اجرای دغدغه انگیز برای شنیده شدن نغمههای با اصالت است، آنچه که امروزه بیشتر مردم در ارتباط با گذشته با آن در ارتباط هستند. تمام تلاشمان این بود که بتوانیم در قالب یک موسیقی اصیل به بازخوانی نغمههایی بپردازیم که برگرفته از موسیقی فولکلور، موسیقی دستگاهی یا برگرفته از رسوم و آیینهای مناطق مختلف هستند تا با اشاعه آنها مردم شعر تازه بشنوند و فضایی تداعی کنیم که اگر چه به جهت کلامی به مردم نزدیکتر است، اما ممکن است نغمههای آن در طول سالیان سال فراموش شده باشد.
چطور شد در فرهنگسرای ارسباران اجرا رفتید؟
از سویی به جهت حمایتهای فرهنگسرای ارسباران و اینکه تصمیم گرفتیم جایی اجرا برویم که مردم هم قدرت خرید داشته باشند و بتوانند در این کنسرت شرکت کنند و خوشبختانه استقبال هم از کنسرت خوب بود به طوریکه یک سانس را به دو سانس در دو شب رساندیم ، امیدواریم این استقبال ادامه پیدا کند و بتوانیم در روزهای دیگر هم اجرا داشته باشیم
درباره قطعات و سازندگان آن هم برایمان توضیح دهید؟
اجرا توسط قطعات تنظیم و یا ساخته شده محمدرضا برزین اتفاق میافتد که نوازنده خوبی در ساز سه تار است، سنتور را سوها شمعدانی،عود آناهیتا نصیریان، سازهای کوبهای پویان توکلی ، تنبک امیرحسین تات و ساز سه تار با مسعود صادقی است.
با توجه به مبالغ بالای کنسرتها در این ایام، چقدر قدرت خرید مردم و حضور عموم برای شرکت در این کنسرت برایتان اولویت داشت؟
در واقع این نکته برایمان حائز اهمیت بود، چقدر هم خوب است که دولت و حاکمیت بخشی از هزینههای کنسرتها را تقبل کند. بدون تعارف این تعداد کنسرتی که هر شب در کشور برگزار میشود اگر بخشی از هزینهها را هم دولت بدهد، خیلی استقبال چشمگیر میشود، بنابراین سر سفره فرهنگی مردم باید یارانههای دولتی با حمایتهایی این چنین داشته باشیم که خوشبختانه ما توانستیم از آن برخوردار شویم.
ما امروز میبینیم که حتی خوانندههای شهیر موسیقی ایرانی روی به موسیقیهای الکترونیک و موسیقیهای غیر ایرانی میآورند، حتی به نظر من آن موسیقیها موسیقیهای پاپ نیست همانطور که بهتر از من میدانید موسیقی پاپ موسیقی مردمی هست بنابراین یک موسیقی میتواند موسیقی کلاسیک باشد، فولکلور باشد حتی سنتی باشد به خاطر فرم اجرا ولی پاپ تلقی شود، یعنی جمیع مردم با آن احساس نزدیکی کنند، حتی این موسیقیهایی که توسط بعضی از خوانندهها اجرا میشود و به روی صحنه میرود موسیقیهای پاپ نیستند.
البته برخی هم موسیقی خاص هستند، موسیقی که در ژانر موسیقی الکترونیک، موسیقی کلاسیک، حتی موسیقی کلاسیک غربی است ولی باز این حرف به این منظور و به این مفهوم نیست که آنها نباید باشد چرا آنها هم باید باشند، اما اقبال صد درصدی خوانندگان موسیقی اصیل ایرانی به آن موسیقیها منجر به این میشود که این سمت ما خیلی خالی باشیم ما خیلی تنها و معدود باشیم امروزه شما میشنوید که توسط یک سلسله از هنرمندان عزیز و گرامی ابراز نگرانی درباره تئاتر وجود دارد، این هم به جا است اما واقعا باید بگویم که مظلوم تر از تئاتر، موسیقی اصیل ایرانی است حتی موسیقی سنتی هم نه، موسیقی اصیل ایرانی.
متأسفانه به دلیل ذائقهای که توسط عدهای بین مردم ایجاد شده، دافعه نسبت به سازهایی چون سه تار، سنتور،عود، سازها کوبهای و آواز ایرانی ایجاد شده است، در صورتی که اینها شاخههای موسیقی اصیل ایرانی هستند.
شما سالهاست که در عرصه آواز ایرانی فعالیت میکند، دراین باره چه تجربیاتی دارد و برایمان بگویید.
به عنوان کسی که برنامه های مختلف داشتهام میگویم، که اتفاقاً مردم در مناسبتهای آیینی خودشان بسیار هم علاقمند این موسیقی و آوازها هستند، اگر این آوازها درست طراحی شود برای لحظات خلوت آدمی فوق العاده است.
ما انسانها دارای حالتهای مختلف، متنوع و گوناگونی به جهت روانی هستیم و برای هر کدام از این حالتها موسیقی خاص خود را طلب میکنیم و مثل یک نوع تغذیه روحی است، به همین دلیل ما به تمام فرهنگها که از دل فرهنگ خودمان بیرون میآید ادای دین میکنیم و به آن اصالت میدهیم و در این مواجهه هم نیاز داریم که هر کدام از آنها را مصرف کنیم اتفاقاً موسیقی جدی هم موسیقی مصرفی است، اما موسیقی مصرف شده برای حالات خاص آدمی و هر آدمی البته حالات خاص خودش را دارد اما این طیف حالتها از چند گونه بیرون نیست و من امیدوارم که این نوع اجراها مورد حمایت قرار بگیرد.
بنابراین اگر حمایت درستی صورت گیرد، اقبال مردمی هم زیاد میشود و ما با فوجی از مخاطب روبه رو میشویم، در حال حاضر کنسرتهایی که در سالنهای مجلل برگزار میشوند که بعضا حتی استانداردهای ابتدایی موسیقی را هم ندارند. ما سالن تخصصی اجرای کنسرت کم داریم اما هستند اندازهای که کارمان راه بیافتد.
انتهای پیام/